Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2009

THE CURIOUS CASE OF BENJAMIN BUTTON (2008)

Τα πρώτα του κλάματα ήταν οι πονεμένες κραυγές ενός γερασμένου άντρα, τις πρώτες του συγκινήσεις τις έζησε σε γηροκομείο, το πρώτο του φιλί το έδωσε με ρυτιδιασμένο πρόσωπο. Και το τέλος της ζωής του τον βρήκε σε μια κούνια, με μωρουδιακά κλάματα να προσπαθούν να διώξουν τον πόνο του θανάτου.
Η απίστευτη ιστορία του Benjamin Button ξεκινά στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, όταν ένας πατέρας από τους πολλούς που είχαν χάσει τα παιδιά τους στον πόλεμο, θέλησε να γυρίσει πίσω το χρόνο. Θέλησε να ελέγξει το πεπρωμένο, να πείσει το χρόνο μήπως γίνει φιλεύσπλαχνος κι αλλάξει όσα είχαν συμβεί. Και δημιούργησε ένα ρολόι του οποίου οι δείκτες γυρνούσαν αντίστροφα.
Έναν αιώνα μετά, η ιστορία τελειώνει με μια γυναίκα που έχει συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να αλλάξει το χρόνο, πως δεν μπορεί να αλλάξει το πεπρωμένο. Μια γερασμένη μητέρα, με την κόρη της στο προσκεφάλι της, προσπαθεί να ανασυνθέσει μέσα από ένα ημερολόγιο το παρελθόν, θέλοντας να προλάβει να διηγηθεί τα γεγονότα της ζωής της που δεν αλλάζουν πια, πριν μια φυσική καταστροφή έρθει με τη μανιασμένη οργή της φύσης και παρασύρει κάθε ανάμνηση.
Ένας άνθρωπος που γερνά ανάποδα. Μια εξωπραγματική ιστορία, που όμως στην καρδιά της είναι βαθύτατα πραγματική. Αληθινή, γιατί καταγράφει το αναπόφευκτο, μέσα από τη ζωή ενός ανθρώπου που φαινόταν πως μπορεί να το δαμάσει. Φευ! Αυτό που του έμαθε η διπλά αντιφατική του μάχη με το χρόνο, είναι πως δεν έχει σημασία ποιό ήταν το παρελθόν σου και πώς διαγράφεται το μέλλον σου, αλλά πώς ζεις το παρόν –αυτό που σου δίνεται και που το συνδιαμορφώνεις. Μοναδικός σε έναν κόσμο που κυλά διαφορετικά από αυτόν, ο Benjamin θα συνειδητοποιήσει ότι ο πανδαμάτωρ χρόνος λειτουργεί αμφίδρομα –μοιράζει απλόχερα στιγμές και χαράζει πληγές αδιακρίτως, σε όλους όσοι τυχαίνει και βρίσκονται να περπατούν πάνω στη λεπτή γραμμή του.


«Σκέφτομαι πως τίποτα δεν διαρκεί. Και πόσο κρίμα είναι αυτό», θα του πει κάποια στιγμή η φιλάρεσκη και ματαιόδοξη (πώς να μην είναι άλλωστε, νέα κι άφθαρτη στο σώμα) Daisy, και στη φράση της ηχεί μια γλυκόπικρη ειρωνεία, καθώς ασυναίσθητα στα λόγια της αποτυπώνει αυτό που διαρκεί για πάντα: η ζωή του Benjamin είναι διαποτισμένη από έρωτα. Από έρωτα γι’ αυτήν. Για τις στιγμές τους. Δεν έχει σημασία που ο ένας κοιτά τη ζωή από την εκκίνηση και ο άλλος από τον τερματισμό. Δεν είναι ο χρόνος που θα τους καθορίσει, αλλά η φθαρτότητα. Η ζωή του Benjamin είναι μια συνεχής πάλη ανάμεσα σ’ αυτά που η ψυχή έχει ζήσει και σ’ αυτά που το σώμα μπορεί να δεχτεί. Κι αυτή είναι μια μάχη άνιση, ιδιαίτερα όταν την πολεμάς μόνος. Έτσι, πληρώνοντας το τίμημα της νεότητας, θα ακολουθήσει τη μοίρα του, μόνος. Θα ακολουθήσει την αναπόφευκτη μοναχική διαδρομή του, όπως ακριβώς θα κάνουν στην τελευταία συγκινητική φελινική παρέλαση-αποχαιρετισμό κι όλοι οι χαρακτήρες που τον άγγιξαν με κάποιο τρόπο στη διάρκεια της ζωής του.


Γιατί παρ’ όλη τη μεγαλεπήβολη και επική ιστορία που χαράζεται με αδρές γραμμές, στην πραγματικότητα η ζωή του Benjamin Button είναι ένα άθροισμα από μικρές, εύθραυστες ιστορίες. Από ανθρώπους και στιγμές. Όπως άλλωστε είναι οι ζωές όλων μας. Μόνο που ο Benjamin γεννήθηκε υπό ασυνήθιστες συνθήκες. Και ο μαγικός ρεαλισμός του Fincher τις έκανε πραγματικότητα.

Μαριάνα Ράντου

Δευτέρα 12 Ιανουαρίου 2009

OSCARS 2009

Δεν ξέρω αν είναι η ιδέα μου επειδή ενδίδω ξανά μετά από χρόνια στον ιό των Oscars, αλλά φέτος πρέπει να είναι μια από τις πιο, αν όχι αμφίρροπες, σίγουρα ανταγωνιστικές χρονιές αμερικανικών βραβείων. Αν και η ποιοτική ένταση της περσινής σεζόν δεν πλησιάζεται εύκολα, φέτος έχουμε στην διάθεση μας μια κατά πολύ ανώτερη γιορτή του τυπικά οσκαρικού σινεμά. Σινεμά δηλαδή που φαινομενικά δεν διεκδικεί θέση στην προσωπική κινηματογραφική ιστορία πολλών εξ΄ ημών, καταφέρνει ωστόσο να σταθεί με άνεση στα δεδομένα κριτικών ενώσεων και Ακαδημίας όντας ασφαλώς ένα σινεμά ευπρεπές - αν και όχι απαραίτητα ρηξικέλευθο.
Ιδού λοιπόν το κλίμα για τους βασικούς διεκδικητές του διπτύχου των δύο βασικών βραβείων (Ταινία/Σκηνοθεσία), αντάμα με κάποιες μικροπροβλέψεις. Αλλωστε ξέρουμε καλά πως τα Oscars δεν είναι τίποτ’ άλλο από ένα σινεφιλικό παιχνίδι…


Slumdog Millionaire: Το πιο πρόσφατο του Danny Boyle διατηρεί αυτή τη στιγμή την ατμόσφαιρα του φαβορί γύρω του, κυριαρχώντας στα βραβεία των κριτικών ενώσεων για την καλύτερη ταινία της χρονιάς, ενώ δεν παρέλειψε να κερδίσει και την Χρυσή Σφαίρα. Ακλόνητα εκτιμώ πως θα βρίσκεται στην πεντάδα της καλύτερης ταινίας των βραβείων της Ακαδημίας, όμως προβληματίζει το γεγονός πως δεν στηρίζεται ούτε από μία ερμηνευτική κατηγορία, ενώ δεν έχουμε και μια σαφή εικόνα της γνώμης του κοινού καθώς η ταινία δεν έχει πάρει ακόμα την (ενδεικτική) ευρεία διανομή της στην Αμερική, η οποία και θα δώσει την αποχρώσα ένδειξη για την έκβασή της.

The Curious Case of Benjamin Button: Το απόλυτο οσκαρικό bid του David Fincher φιγουράρει παντού, αλλά δεν βραβεύεται ποτέ! Οι κριτικοί το εκτιμούν σαφώς, ωστόσο η μοναδική αρωγή έρχεται από το (ακαδημαϊκό) National Board of Review που δίνει βραβείο σκηνοθεσίας στον Fincher. Τα εισιτήρια είναι λίαν ικανοποιητικά οσκαρικώς (θα ξεπεράσει με άνεση τα 100 εκατομμύρια), αλλά δεν αποτελούν και φαινόμενο διαστάσεων Forrest Gump – της ταινίας που τόσο συνδέεται με τον Button. Την περιμένω, οπωσδήποτε την βραδιά των βραβείων, και αν σπάσουν τα βραβεία ταινίας/σκηνοθεσίας έχει την πιθανότητα ενός από τα δύο.

Milk: Η καινούρια απόπειρα ευαισθητοποίησης από τον Gus Van Sant παίρνει το βάρος της «βιογραφίας τραγικής έκβασης» που η Ακαδημία χρειάζεται σαν συσκευή οξυγόνου. Ο Sean Penn, ωστόσο, της διασφαλίζει μια σοβαρότητα που δεν επιτρέπει κυλίσματα στον βάλτο της καλλιέπειας – εκτός κι αν το I am Sam επανακάμψει ακατάβλητο. Η παρουσία της στην πρώτη πεντάδα συζητιέται σοβαρά, αφού έχει υποστηριχθεί από δύο κριτικές ενώσεις (Southeastern και Νέα Υόρκη), και διαθέτει και μία από τις δύο ερμηνείες της χρονιάς, αλλά η απουσία της από τις Χρυσές Σφαίρες είναι σοβαρός ανασταλτικός παράγοντας..


The Reader: Ο Stephen Daldry είναι αυτή τη στιγμή ένα οσκαρικό alert, αφού ο Billy Elliot είχε τρεις υποψηφιότητες και οι Ώρες εννιά – με μία βράβευση. Το Reader «παίζει» παντού, αλλά δεν κερδίζει ποτέ – εκτός από τις βράβευσεις της Kate Winslet στις Χρυσές Σφαίρες και τους κριτικούς του San Diego- τα εισιτήριά του δεν είναι σπουδαία και κατά την γνώμη μου θα είναι ο πρώτος εκτοπισμός του συμπαθούς Daldry από την βραδιά του Φλεβάρη.



Frost/Nixon: Ο ακαδημαϊκά αξιόπιστος Ron Howard ακούγεται πως έπιασε career high με την «ταινία της συνέντευξης» και φαντάζει ένα από τα μεγάλα φαβορί πεντάδας. Αυτές είναι οι all american, πολιτικά συνειδητοποιημένες ταινίες που η Ακαδημία πάντοτε ευνοεί, έχει μια ερμηνεία (Frank Langella ως Nixon) που το κουβαλάει παντού, (αναμενόμενα) μέτρια εισιτήρια και εκτιμώ πως μπορεί να είναι υποψήφιο τουλάχιστον ως ταινία στις 22 Φεβρουαρίου.




Revolutionary Road: Ο συνήθης ύποπτος Sam Mendes, διακευάζει ένα αρχετυπικό βιβλίο διάθλασης του αμερικανικού αστισμού, δεν δικαιούται να περιμένει σοβαρά εισιτήρια – παρά την «εξοργιστική» του ειρωνεία να χρησιμοποιήσει το ζέυγος του Τιτανικού – και μόλα ταύτα ακούγεται. Κυρίως βέβαια για τις ερμηνείες των Winslet (Χρυσή Σφαίρα)/Di Caprio και λιγότερο για ό,τι άλλο. Ωστόσο στα Oscars δύσκολα εμφανίζονται ταινίες που δεν στηρίζονται ερμηνευτικά. Έτσι τούτη ισορροπεί σε τεντωμένο σχοινί. Αν «παίξουν» οι ερμηνείες της, τότε πιθανά θα έχουμε και υποψηφιότητα σε ταινία/σκηνοθεσία.

Gran Torino: Τούτο έρχεται από το Ιστγουντικό πουθενά – και όλοι ξέρουμε γιατί είναι ικανό αυτό. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η ταινία διευρύνει σαρωτικά την διανομή της, η κριτική μιλά διθυραμβικά, όμως μόνο το National Board of Review «τόλμησε» ένα βραβείο, και μάλιστα ερμηνευτικό, στον πρωταγωνιστή Eastwood. Εκτιμώ, και επιθυμώ διακαώς, πως τούτο θα είναι ένα μεγάλο αουτσάϊντερ. Ως μεγάλη αμερικανική ταινία που (πιθανά) είναι μπορεί να βρει τη φόρα και να κάνει την Ακαδημία να πρωτοπορήσει σε σχέση με το υπάρχον βραβευτικό κλίμα – κάτι που σπανιότατα πάντως έχει συμβεί. Ειδάλλως…

WALL-E: Πολλά πολλά χρόνια πριν ένα animation βρήκε την θέση του στην πεντάδα της Ακαδημίας. Τότε – η Πεντάμορφη και το Τέρας – εκτιμήθηκε ως ένα φιλμ που προήγε την τέχνη του σινεμά, και δεν έπεφτε έξω. Αν κάτι τέτοιο είναι καιρός να ξαναγίνει, καμμία ωριμότερη στιγμή από φέτος. Το Wall-e είναι, συζητήσιμα, το καλύτερο animation όλων των εποχών, η παραγωγός Pixar οφείλεται κάποτε να αναταμειφθεί πέρα από το βραβείο κατηγορίας animation, η κριτική συνηγορεί (οι κριτικοί του Los Angeles προέβησαν στο …αμάρτημα), «χωράει» μια χαρά, θέλω, λοιπόν, να πιστεύω πως μπορεί να είναι η χρονιά.


The Wrestler: Θεωρητικά τούτο δω υφίσταται βραβευτικά εξ’ αιτίας του Mickey Rourke (Χρυσή Σφαίρα). Τίποτα δεν δείχνει πως θα είναι παρών στην δυάδα βραβείων που περιγράφω, αφήνεις ένα παράθυρο ανοιχτό μιας indie ονείρωξης της Ακαδημίας (μιας ονείρωξης που θα φέρει Rachel Getting Married, Wendy and Lucy και Happy Go Lucky στην διαδικασία…) οπότε και τίποτα δεν είναι πλέον ασφαλές στον κόσμο μας.
Μπα…

Doubt: Το Doubt, θεωρητικά, έχει όπλο την παραγωγό Miramax και ερμηνείες που το ταξιδεύουν από ένωση κριτικών (Washingotn) σε ένωση κριτικών (Phoenix). Δηλαδή λέγε με Meryl Streep. H κυρία μπορεί να κάνει και το Μάμα Μία υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα, εντούτοις το Doubt, ως ταινία απουσιάζει, το ίδιο και ο «άγνωστος» 58χρονος σκηνοθέτης της, John Patrick Sanley, του οποίου το Joe Versus the Volcano (ή το σενάριο του Congo) αναμφισβήτητα θυμάστε.




Dark Knight: Η δεύτερη πιο επιτυχημένη, εισπρακτικά, ταινία όλων των εποχών στην Αμερική είναι ένα αίνιγμα. Δεν φιγουράρει δραματικά σε λίστες (αν και σάρωσε στους κριτικούς του Austin) αλλά έχει τρία όπλα: Την εμπορική της επιτυχία, ένα σχεδόν σίγουρο όσκαρ δεύτερου ανδρικού και την ταυτόχρονη παρουσία της στις υποψηφιότητες των ενώσεων των παραγωγών και, αυτό είναι το σημαντικό, των σκηνοθετών. Αν ο Nolan λοιπόν παίξει βραβευτικά, η παρουσία του στην πεντάδα της Ακαδημίας πρέπει να θεωρείται πιθανή. Και αν επιβεβαιωθεί η πιθανότητα..ε…να απουσιάσει απ’ το ταινίας…;

Αυτά ήταν. Για την ώρα. Το να εμφανισθεί το βράδυ της 22ας Φεβρουαρίου μια ταινία εκτός των παραπάνω που θα διεκδικήσει τα Oscars που περιέγραψα θα είναι μάλλον μια έκπληξη. Όσο για την δική μου εκτίμηση των πεντάδων, δεν είναι παρά αυτή:

Σκηνοθεσία:
Sam Mendes (Revolutionary Road)
Gus Van Sant (Milk)
Ron Howard (Frost/Nixon)
Danny Boyle (Slumdog Millionaire)
David Fincher (The Curious Case of Benjamin Button)

Ταινία:
The Curious Case of Benjamin Button
The Dark Knight
Gran Torino
Milk
Slumdog Millionaire


Οι πραγματικές υποψηφιότητες εδώ
S.A.G.
Producers Gild
Writers Guild

Ηλίας Δημόπουλος