Σάββατο 8 Νοεμβρίου 2008

ΔΥΣΚΟΛΟΙ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ: Ο ΜΠΑΜΠΑΣ ΜΟΥ (2002)


Σκέψου εκείνον (ή εκείνη)... Που θά 'παιρνες όρκο πως, από κάποια συμπαιγνία του αοράτου, φτιάχτηκε από τα ίδια κύτταρα με εσένα. Που σε κάνει να αμφιβάλλεις ότι 1+1 κάνουν δύο. Και, επειδή είναι Αυτός, δεν σε τρομάζει· θες να δεις πώς είναι το ένα με άλλο ένα να μην κάνουν δύο. Νοιώσε την αγωνία κάθε φοράς που από μια γωνιά τον έβλεπες να έρχεται.

Θυμήσου. Πώς πέταξες κάθε διακήρυξη ανεξαρτησίας στα σκουπίδια μονάχα για λίγα λεπτά ολοκληρωτικής κατοχής. Πώς κάθε απόδειξη ατέλειας πάνω του γινόταν για εσένα σύμβολο θεϊκής προέλευσης. Πώς μικρά βλέμματα και ενδείξεις χαμηλές σε έκαναν να υποψιάζεσαι πως θα τα βρείτε σκούρα όταν η διαφορετικότητα σάς καταλάβει. Πώς είδες τον κόσμο όταν τα μάτια σου σταμάτησαν να βλέπουν μέσα από τα υπόλοιπα όργανά σου κι αποφάσισαν να κάνουν τη δουλειά τους, έντιμα· όταν οι παραμορφωτικές τους γωνίες λειάνθηκαν. Νοιώσε το κεφάλι σου στο λαιμό σου, σαν αναποδογυρισμένη από καιρό κλεψύδρα, τα πρωινά που ξυπνούσες και ήξερες ότι είχε φύγει.

Με δύο ειδών φτερά πετούν οι άνθρωποι για να συναντήσουν τον έρωτα. Κάποιοι φορούν κέρινα και αποφεύγουν τα ύψη, τα τροπικά κλίματα και τα γκρεμοτσακίσματα. Κάποιοι άλλοι επιλέγουν φτερά από μαγικά νήματα· μαγικά δίνουν ύψος και μαγικά ξόρκια τα διαλύουν καταποντίζοντας την πτήση στα τάρταρα. Οι πρώτοι τοποθετούν τον έρωτα κάπου στην ταράτσα μονοκατοικίας. Ψηλότερα από το πεζοδρόμιο, όχι τόσο ψηλά ώστε να μην μπορείς να την γλιτώσεις με ελαφρά κατάγματα αν χρειαστεί να την κάνεις. Οι άλλοι, α! οι άλλοι, την έχουν άσχημα. Για αυτούς ο έρωτας είναι η φυγή από τα πεζοδρόμια που σου σπάνε τα μούτρα έτσι και σκοντάψεις. Αλλά η πτώση είναι γκράντε. Και με μόνιμες βλάβες.

Κάπως έτσι είναι και η σχέση του θεατή με τον κινηματογράφο. Κι ακόμα κι αν κάποιοι δεν έχουν πλάτες με προδιαγραφές για φτερά από μαγικά νήματα, είναι κάποιες ταινίες που τα κουβαλάνε μαζί τους. “Ολ ινκλούσιβ”, που λένε. Το “Δύσκολοι αποχαιρετισμοί: ο μπαμπάς μου” είναι μία από αυτές. Για κάποιον που έχει εμπειρία στις πτήσεις με κερί η ταινία προσφέρει την πίστα. Θα μουγκρίσει πως ο ήχος βγαίνει από κατσαρόλα, θα γκρινιάξει για το σενάριο που κινείται τόσο αργά σε κάποια σημεία που νομίζεις πως αυτός ο αποχαιρετισμός δεν θα τελειώσει ποτέ, για την “αναίμακτη” ερμηνεία μερικών από τους ηθοποιούς, για το ότι οι σχέσεις μεταξύ των ηρώων πολλές φορές είναι “θολές”, ακατανόητες, ελλιπώς εξηγημένες... Και είναι έτσι. Οι δύσκολοι αποχαιρετισμοί δεν έρχονται με εγχειρίδιο ομαλής πτήσης και τα κέρινα φτερά θα ταίριαζαν γάντι στους λάτρεις των safe διαδρομών.

Για κάποιους άλλους η ταινία κουβαλά τα δικά της μαγικά φτερά. Πασπαλισμένη επιμελώς με αριστοτεχνικά πλάνα και με αισθητικό συνονθύλευμα από τη ματιά του Βελάσκεθ και τις φωτογραφίες του Μπαλάφα. Ανυψωμένη από την ερμηνεία της Δέσπως Διαμαντίδου. Λυρική, όπως οι μυθικές ιστορίες, μέσα από σκηνές συναισθηματικής ποίησης. Βαθιά ανθρώπινη, χαμένη μέσα στην δίνη του αποχαιρετισμού προς έναν πατέρα που όλους τους αποχαιρετισμούς τους έκανε δύσκολους. Αλλά, κυρίως, απαστράπτουσα λόγω της ειλικρίνειάς της. Μιας ειλικρίνειας που θυμίζει γιατί, σε πρώτο λόγο, υπάρχει ο κινηματογράφος. Για να θεριεύουν τα μαγικά φτερά και ν’ ανυψώνονται οι μνηστήρες. Μιας ειλικρίνειας που θυμίζει ότι οι πιο Μεγάλες πτήσεις δεν μετριούνται σε πόδια, ότι το “υψηλό” ή “ωραίο”, δεν είναι πάντα εγγύηση μέθεξης, αλλά ότι για όσους ψάχνουν να μαγευτούν, και πιότερο να αισθάνονται παρά να υπολογίζουν, η μαγεία είναι στις ατέλειες.

Ακριβώς όπως και με Εκείνον. Που η υποψία ότι μια βόλτα μαζί του, με τον αέρα να γίνεται ελαφρύς κάτω από τα φτερά, αξίζει μια ζωή στην αναπηρική καρέκλα. Που οι παροτρύνσεις φίλων να πετάξεις τα φτερά σου πριν να είναι αργά και ο άλλος σε καταπιεί ολοκληρωτικά δεν πιάνουν μία μπροστά στη θέα από κει πάνω.

Έρικα Βαραγγούλη

2 σχόλια:

night blue είπε...

To keimeno gia na eimai eilikrinis den to diavasa akoma alla pantws i tainia ayti tis Panagiwtopoulou itan apsogi. Swstes analogies realismou, fantasias kai synaisthimatos kai wraies ermineies. To agoraki de itan sugklonistiko.

slave to vertigo είπε...

"αισθητικό συνονθύλευμα από τη ματιά του Βελάσκεθ και τις φωτογραφίες του Μπαλάφα"

Θα με αναγκάσεις να την δω λοιπόν την ταινία, έτσι; :-)