Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009

80-71 (Η.Δ)

80. BORAT (2006), Larry Charles, director
O Borat αντικρούει μίσος, ομοφοβία, ρατσισμό και «θεία βλακεία» με το μοναδικό όπλο που στέκει ακόμα νόμιμο. Ένα καταρρακτώδες χιούμορ τζεριλιουϊκής ανυποψίας και πλήρους ξεχαρβαλώματος, σελερσικής χωροαποξένωσης και τσαπλινικής περιφρόνησης της Αρχής. Πάσας αρχής.
Έτσι ξεκινάς από φραστική κατεδάφιση μπελουσικού τύπου και καταλήγεις στην πιο εξωφρενικά αστεία σκηνή της ιστορίας του σινεμά. Μπορεί στο ενδιάμεσο να έχει υποπέσει σε «μερικά» αδικήματα αντίστοιχης ρατσίζουσας συμπεριφοράς ή προφανούς φιλοσιωνισμού, αλλά είναι πταίσματα ενώπιον της θεματικής αποτελεσματικότητας.
Που ειδικά στο κωμικό της μέρος, σε απειλεί με πραγματική υστερία γέλιου.

79. POLLOCK (2000), Ed Harris, director
Έπρεπε να καθίσει ο ίδιος στην σκηνοθετική καρέκλα για να επιτρέψει στον εαυτό του να φανεί πόσο μεγάλος ηθοποιός είναι. Ευτυχώς, έτσι ξεκίνησε και μια μεγάλη για αυτόν δεκαετία. Ο Harris, στήνει μια σπάνια βιογραφία ενός μοναδικού καλλιτέχνη, πλησιάζοντάς έτσι όπως οι περισσότεροι κινηματογραφιστές διστάζουν: Μέσ’ από την ίδια την διαδικασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Για να δείξει έτσι πως οι πραγματικά σπουδαίοι δεν έχουν επιλογή, την ώρα που εμείς το μόνο που ψελλίζουμε είναι μια συγκατάβαση για την «αρρώστεια» που αντιλαμβανόμαστε.

78. WALL-E (2008), Andrew Stanton, director
Για να παραφράσω το tag line της Suspiria, το μόνο ομορφότερο πράγμα από το πρώτο τέταρτο του WALL-E, είναι τα τελευταία 85 λεπτά. Ένας ύμνος στην «ανθρωπινότητα», παιανίζει μέσα απ΄την ιστορία ενός μικρού ρομπότ μιας εγκαταλειμμένης γης. Η οικολογία όμως ανήκει στις λεπτομέρειες, βλέποντας το σινεμά του WALL-E – κι εν γένει της Pixar – είναι σα να μπαίνεις στην χρονομηχανή των πρώτων ημερών του σινεμά, ν΄ανακαλύπτεις εκείνα τα πρωτογενή που το κάνουν τόσο ελκυστικά μοναδικό αλλά και ν’ αντιπαρατίθεσαι με τον κινηματογραφικά αποξενωμένο εαυτό σου. Όποιος περάσει το τεστ, αισθάνεται ακόμη καλά.

77. THE NOTEBOOK (2004), Nick Cassavetes, director
Η βασική χαρτομαντηλοταινία της δεκαετίας, βρίκσει τον υιό Κασσαβέτη να μεταγράφει νουβέλα του καταστρεπτικού Nicholas Sparks (Message in a Bottle, A Walk to Remember, Nights in Rodanthe), βάζοντας την μαμά Gena στα μετώπισθεν κι ένα ζευγάρι τοπ νεοφερμένους (McAdams, Gosling) να μας διαλύσουν στο κλάμα. Mission accomplished στην εντέλεια φυσικά, μιας και μια ειλικρινής, ανδρική καταγραφή του αγέρωχου βάρους της αγάπης, πως ν’ αποτύχει;

76. UP (2009), Pete Docter, Bob Peterson, directors
Η παιδική συνείδηση της ανθρωπότητας (λέγε με Pixar) χτύπησε φέτος κάτω από τη μέση, κλέβοντας στα ίσα τις προεφηβικές φαντασιώσεις πολλών από εμάς, μονολογώντας ένα αρχικό τρίλεπτο σιωπηλού σπαραγμού πάνω στην (σύντομη) ανοησία που είναι η ζωή, θρηνώντας χαρούμενα πάνω στην αμνησία μας των προαναφερθεισών φαντασιώσεων, ενδίδοντας στην αέναη αγορίστικη διάθεση μιας «νέας περιπέτειας», εν τέλει καταφέρνοντας να κάνει τα συναισθήματά σου γιο-γιο επί μιάμιση ώρα που δεν θέλεις να τελειώσει. It’s only δημαγωγικό σινεμά but I like it.

75. LA PIANISTE (2001), Michael Haneke, director
Ο Haneke για μια ακόμα φορά δείχνει πως να κάνεις μια γαλλική ταινία που δεν μπορούσε ποτέ να κάνει ένας γάλλος. Η horror διάσταση υπάρχει σχεδόν παντού στο έργο του, εδώ το διαπερνά. Η φρίκη των κρυμμένων προοικονομεί το αριστούργημά του τέσσερα χρόνια μετά, η σεξουαλική νεύρωση της παρέκκλισης επιτείνει ένα δράμα σχεδόν ανυπόφορο, η παρακολούθηση είναι, όπως πάντα συνενοχική και ο κουτσομπολισμός μας ακόμα πιο φρικαλέος τελικά.

74. 4 LUNI, 3 SAPTAMANI SI 2 ZILE (2007), Cristian Mungiu, director
«Ό,τι είναι να γίνει θα γίνει μέσα εδώ», σου λέει ο 39χρονος σκηνοθέτης, «μην ελπίζεις σε από μηχανής Θεό». Κι αυτό που θα γίνει δεν αφήνει ελπίδα καμμιά, αφού υπάρχει «σκιαχτική φοβέρα και πλακωτική σκλαβιά» σε κάθε εκατοστό αυτού του ρημαγμένου τόπου. Μιας Ρουμανίας λασπόδρομων, ξυσμένων σοβάδων και μπουρζουάδικης μαρέγκας. Το όνειρο μιας ελευθερίας πεθαίνει νωρίς (τεσσάρων μηνών, τριών εβδομάδων και δύο ημερών για την ακρίβεια), κάτω απ’ το άγρυπνο βλέμμα του Τσαουσέσκου, που, ευτυχώς, δυο χρόνια μετά τον χρόνο της ταινίας βρέθηκε φαρδύς πλατύς στις τηλεοράσεις του κόσμου με μια σφαίρα στο αιμοσταγές κεφάλι του.

73. THE NEW WORLD (2005), Terrence Malick, director
Η τέταρτη ταινία σε σχεδόν σαράντα χρόνια του, με όλους τους τρόπους, σπάνιου Malick, αναδιφεί την ιστορία της Ποκαχόντας, εντρυφά στην σύγκρουση των πολιτισμών, ανακινεί για μία ακόμα φορά το αγαπημένο του θέμα της αποτυχημένης προσπάθειας του (ερωτευμένου) ανθρώπου να γυρίσει το ποτάμι πίσω και να εναγκαλισθεί το φυσικό θαύμα που τον περιβάλλει. Τέτοια δημιουργική ενάργεια σύνδεσης δύο τόσο αντιδιαμετρικών θεμάτων, δύσκολα απαντιέται.

72. LETTERS FROM IWO JIMA (2006), Clint Eastwood, director
Λογαριάζοντας το μέγεθος της παραγωγής και την επίβλεψη ενός major μεγαθηρίου (της Warner), o Eastwood πρέπει να είναι ο πιο αβίαστος και χαλαρός auteur της ιστορίας του σινεμά. Το 2006 έστησε μέσα σ’ επτά μήνες, back to back, την διλογία της Ιβοζίμα και τούτο είναι το all japanese δεύτερο μέρος. ‘Ενα μέρος γυρισμένο λες απ’ τον Mizoguchi, αποχρωματισμένο και πανέμορφο, αντιπολεμικό και φιλάνθρωπο, στοιχειωμένο απ΄τα φαντάσματα και την «βαθιά ψυχή» όλων που δεν πρόλαβαν, από τις λέξεις που έμειναν ανείπωτες. Υπνωτιστικά απλό, ζηλευτά μέγιστο.

71. ARARAT (2002), Atom Egoyan, director
Τώρα πια Τούρκοι και Αρμένιοι ξανανοίξαν τα σύνορά τους… Για την γενοκτονία λόγος ουδείς. Παρελθοντολαγνεία, φαίνεται… Κάπως έτσι η Ιστορία προχωρά, κυνικά και αναπάντητα. Στο Ararat, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.
Μέσα από τις αγαπημένες του κυκλοτερείς αλλά πάντα ομόκεντρες αφηγήσεις, ο Egoyan προσεγγίζει το ερώτημα της «ανεπηρέαστης» ιστοριογράφησης, σκέπτεται πάνω στην συναισθηματική εμπλοκή του ιστορικού, τρομάζει που η ουτοπία του όρους Αραράτ όλο και απομακρύνεται. Ένα εγκεφαλικό αριστούργημα μεγάλης ψυχής, μπροστά και πέρα απ’ την εποχή του, που ίσως κάποτε επανεκτιμηθεί.

Η.Δ.

3 σχόλια:

W. είπε...

Το 80 σαν σύλληψη είναι πολύ έξυπνο, αλλά πολλή καφρίλα, ακόμη και για μένα! Πάντως η σεκάνς στην τουαλέτα είναι επική :)

Έλα τώρα, 78, 76, 74 και κυ-ρί-ως 72 (όλοι ζυγοί αριθμοί;;) έπρεπε σίγουρα να είναι ψηλότερα!

79 αξιόλογη βιογραφία (με μεγάλες ερμηνείες επίσης) που προσδίδει βάθος πέραν του αναμενόμενου, αλλά δεν κάνει την υπέρβαση.

75 κι 73 δε με κέρδισαν, το πρώτο πολύ εκγεφαλικό και ψυχρό για μένα αν και αναγνωρίζω τις αρετές του, το δεύτερο πάλι για Μαλίκ είναι λίγο.

Το 71 δυστυχώς δε θα επανεκτιμηθεί, αλλά μου αρκεί που είναι σπουδαία ταινία-μπράβο για την επιλογή!

Unknown είπε...

Δηαλδή τι υπέρβαση να κάνει;

Είπαμε η αρίθμηση δεν έχει και τόση σημασία...

Εγκεφαλικό το La Pianiste όσο θες, αλλά ψυχρό δεν θα το ΄λεγα, εγώ είμαι με γεμάτα μάτια συνεχώς το τελευταίο μισάωρο.

Μάλικ, ξανά. Απόψε, μετά τον διασυρμό των τριφυλλοφόρων και στα δύο μέτωπα. New World, indeed.

W. είπε...

Να, μια υπέρβαση σκηνοθεσίας με βιογραφία είχε κάνει και ο Κλιντ προ είκοσι χρόνων με το BIRD. Κάτι τέτοιο.